Decheurais weithio yn ardal Bethesda, Cymru, sawl blwyddyn yn ol. Pryd hynny, mi wnes i erioed feddwl y buaswn i'n symud i fyw i Gymru. Roedd fy mam bob amser yn fy annog i i ddysgu ieithoedd erail. Mae rhai o'm teulu yn Ffrancwyr a mi dyfais i i fyny efo plant oedd yn siarad punjab ac Urdu felly roeddwn i'n wastad gwerthfawrogi ieithoedd. Felly o'r dechrau mi gymerais i'r cyfle i ddysgu Cymraeg. Rydyn yn gweld y byd yn wahanol pan rydyn yn meddwl mewn ieithoedd gwahanol. Mae hyn yn profiad hyfryd ond mae hefyd yn ein cynorthwyo i ddeall a gwerthfawrogi sut mae pobl eraill yn meddwl.
Mae'r cyfle i weithio mewn mwy nag un iaith yn fy ngorfodi i feddwl sut rwy’n defnyddo geirfa a'r modd rwy'n cyfleu gwybodaeth. Mae hyn yn gwella'r mordd sut rwy'n ysgrifennu yn Saesneg. Mae o'n bwysig iawn i beidio defnyddio ymadroddion ag ystyr dwbl iddynt, oherwydd efallai bod y cyfieithiad yn cyfleu ystyr gwahanol i'r hyn a fwriadwyd. Mae hyn yn fy helpu i ysgrifennu yn gliriach yn Saesneg hefyd. Pryd mae’n rhaid i mi gyfieithu popeth, rwy'n sylsweddoli ein bod ni yn defnyddio llawer o ymadroddion llanw, e.e. 'To put it simply' 'please don't hesitate' 'we are delighted to'. Dydyn ni ddim angen y rhain a mae'r gwybodaeth yn gliriach a smylach hebddynt.
Am aml, rwyf wedi meddwl tybed o ble mae gramadeg Saesneg wedi datblybu heblaw am Ffrangeg ac Almaeneg. Rwan rwy'n deall bod hyn yn dod am aml o'r Gymraeg. Rwy'n deall mwy erbyn hyn ac wedi gwella'r ffordd sut rwy’n defnyddio gramadeg Saesneg.
Oherwydd fy mod i ond yn medru dweud pethau syml yn Gymraeg mae'n rhaid i mi feddwl 'beth ydw i angen dweud? beth sy'n bwysig?'. Felly rwy'n meddwl fy mod i'n dweud pethau yn symliach ac gliriach yn Saesneg hefyd.
Weithiau mae hi'n anodd, oherwydd rwyf angen mwy o amser i brosesu beth mae pobl yn ddweud yn Gymraeg ac i'w hateb. Mae o'n blinedeg i weithio mewn iaith ail. Weithiau, dydy pobl sydd erioed wedi gweithio mewn gwahanol ieithoedd ddim yn gwybod sut i siarad yn glir ar gyfer pobl sydd yn gweithio mewn ail iaith. Weithiau os ydy rhywun yn cwyno rwyf eisiau gofyn iddyn nhw pa iaith maen nhw'n ddefnyddio pan maen nhw'n mynd i Ffrainc neu Sbaen?! Mae mwyaf ran o bobl yn fy annog i ac yn fy nghefnogi mi. Maen nhw'n barod i esbonio yn Saesneg os nad wyf yn deall. Rwy'n gwybod ei fod o'n rhwystredig i bobl sydd yn siarad Cymraeg fel mamiaith i siarad hefo mi (sori, does 'na ddim dewis os ydach chi eisiau'r iaith yn fyw!) .
Rwy'n gobeithio bydd amser pan y byddwn, fel gwledydd eraill, yn gyfforddus wrth symud o un iaith i'r llall.
Working Bilingually - Written by Dr Mary Gillie
I started working in the Bethesda area, Wales, several years ago. At that time, I never thought I would move to live in Wales. My mother always encouraged me to learn other languages. Some of my family are French and I grew up with children who spoke Punjabi and Urdu so I always appreciated languages. So from the beginning, I took the opportunity to learn Welsh. We see the world differently when we think in different languages. This is a wonderful experience but it also helps us to understand and appreciate how other people think.
The opportunity to work in more than one language forces me to think about how I use vocabulary and how I convey information. This improves the way I write in English. It is very important not to use expressions with a double meaning, because the translation may convey a different meaning to what was intended. This helps me write more clearly in English too. When I have to translate everything, I realize that we use a lot of ‘filler’ expressions, e.g. 'To put it simply' 'please don't hesitate' 'we are delighted to'. We don't need these and the information is clearer and simpler without them.
I have often wondered where English grammar has developed apart from French and German. Now I understand that this often comes from Welsh. I understand more now and have improved the way I use English grammar.
Because I can only say simple things in Welsh I have to think 'what do I need to say? what is important?'. So I think I say things more simply and clearly in English too.
Sometimes it is difficult, because I need more time to process what people say in Welsh and to answer them. It is tiring to work in a second language. Sometimes people who have never worked in different languages don't know how to speak clearly for people who are working in a second language. Sometimes if someone complains I want to ask them what language they use when they go to France or Spain?! Most people encourage me and support me. They are ready to explain in English if I don't understand. I know it's frustrating for people who speak Welsh as their mother tongue to talk to me (sorry, there's no choice if you want the language to live!).
I hope there will be a time when we, like other countries, will be comfortable moving from one language to another.